استاد مرکز تحقیقات فیزیولوژی ورزش، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی بقیه الله اعظم (عج)، تهران، ایران ، seyhossalimi@yahoo.com
چکیده: (393 مشاهده)
زمینه و هدف: با توجه به شیوع بالای علائم اضطراب و افسردگی در جانبازان، مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی به‌عنوان یک روش درمانی جدید با مواجهه درمانی طولانی مدت به عنوان یک روش درمانی پیشنهادی و معمولی در درمان جانبازان جنگ با اختلال PTSD مزمن و علائم اضطراب و افسردگی آن‌ها به عنوان اختلالات همراه انجام شد. روش‌ها: این مطالعه به روش نیمه تجربی با گروه کنترل (در انتظار درمان) به صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون با پیگیری 3 ماه روی 57 نفر از جانبازان مراجعه کننده به برخی بخش‌های روانپزشکی بیمارستان‌های نظامی شهر تهران اجرا شد. جهت انجام مطالعه، 17 نفر به گروه آزمایش 1 (دریافت‌کننده درمان فراشناختی)، 17 نفر به گروه آزمایش 2 (دریافت‌کننده مواجهه‌درمانی طولانی‌مدت) و تعداد 23 نفر به گروه کنترل به صورت تصادفی تخصیص داده شدند. ابزارهای پژوهش شامل: فهرست اختلال استرس پس از ضربه (PCL-M - ویرایش نظامی)، سیاهه افسردگی بک (BDI-II)، سیاهه اضطراب‌بک (BAI-II) و پرسشنامه جمعیت‌شناختی محقق‌ساخته بود. یافته‌ها: با در نظر گرفتن همسانی گروه ها، نتایج پژوهش نشان داد که اثربخشی هر دو مداخله روی کاهش نشانه‌های افسردگی و اضطراب یکسان بوده است. اما بین گروه‌‌های دریافت‌کننده درمان فراشناختی و مواجهه‌درمانی طولانی‌مدت با گروه کنترل در انتظار درمان در زمینه متغیرها تفاوت معناداری وجود داشت که این موضوع نشان‌دهنده اثربخشی هر دو مداخله درمانی روی متغیرها است (001/0P=). نتیجه‌گیری: یافته‌های حاضر نشان داد که درمان فراشناختی هم می‌تواند به عنوان یکی از مداخلات درمانی اثربخش جدید در حوزه PTSD مزمن ناشی از جنگ در کنار سایر درمان‌های روانشناختی PTSD (مواجهه‌درمانی طولانی‌مدت) همچنین خود به تنهایی مطرح باشد.
